به گزارش هواداری نیوز؛ قهرمانی قطر در جام ملت‌های 2023 نشان داد؛ زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی صحیح و پایدار مهمترین موضوع موفقیت در صنعت فوتبال است. از طرفی فینال تمام عربی این دوره زنگ خطر را برای قدرت‌های سنتی فوتبال قاره کهن به صدا درآورد و در این بین فوتبال ایران برای رسیدن به جام قهرمانی راه درازی را در پیش رو خواهد داشت. با این وصف مسلما جام ملت‌های 2027 عربستان به مراتب سخت‌تر و دشوار از گذشته خواهد بود. با این مقدمه نگاهی به آنچه در جام هجدهم اتفاق افتاد خواهیم انداخت:
قطر و دفاع از عنوان قهرمانی
تیم ملی فوتبال قطر با درخشش اکرم عفیف تک ستاره خود، نه تنها جام قهرمانی را از آن خود کرد بلکه موفق شد تمام عناوین برتر جام همچون بهترین بازیکن، بهترین گلزن، بهترین دروازبان و جایزه بازی جوانمردانه را نیز از آن خود کند. به تعبیری قطری‌ها با این عملکرد به بهترین وجه ممکن از عنوان قهرمانی خود در دوره قبل دفاع کردند تا بار دیگر اثبات گردد برای رسیدن به موفقیت علاوه بر نیروی انسانی به برنامه‌ریزی درست و پایبندی به آن برنامه نیز احتیاج است. آری تاجگذاری مجدد عنابی پوشان در استادیومی که میزبان فینال جام جهانی بود و در جای جای این کشور کوچک می‌توان زمین‌های تمرینی باکیفیتی را مشاهده کرد، یقینا نباید اتفاقی باشد.
ایران همچنان به دنبال احساسات
بعد از حذف ناباورانه ایران از جام هجدهم بار دیگر کارشناسان و برنامه‌های تلویزیونی و بسیاری از سایت‌ها و روزنامه‌ها، تحلیل‌های متفاوتی را در خصوص این ناکامی ارائه داده و شرایط ایران را به لحاظ فنی و روحی و روانی مورد بررسی قرار دادند. اما آنچه همواره مغفول مانده و یا کمتر بدان پرداخته شده، دلایلی می‌باشد که باعث گردیده تیم ملی فوتبال ایران در اکثر مواقع از مسیر موفقیت منحرف شود. در همین جام 2023 دو چهره متفاوت را از بازیکنان تیم ملی ملاحظه کردیم. چهره‌ای که مقابل هنگ کنگ و سوریه دچار تزلزل و مشکل می‌شود و قادر نیست توانایی‌های فوق العاده خود را در تقابل با قطری که ستاره‌هایش در حد و اندازه ستاره‌های ایران نیست، به رخ بکشد و تمرکزش را از دست می‌دهد. و چهره‌ای که به یکباره طغیان می‌کند و ژاپن مدعی را در هم می‌کوبد. این دوگانگی تاریخی را چگونه باید حلاجی و درمان کرد. موضوعی که همواره چاره آن تغییرات احساسی بوده و دور باطلی را رقم زده که در نهایت به حسرت پنجاه ساله منجر شده است. این اپیدمی احساسات تا بدانجاست که حتی هیچ کارشناسی قادر نیست از فلسفه فوتبال کی‌روش، اندیشه‌های سنتی پروین، فوتبال تهاجمی مایلی کهن، خرد جمعی امیرقلعه نویی، ثبات اتفاقی اسکوچیچ دفاع کرده و هریک از این مربیان در مقابل دو طیف موافق و مخالف هدف ترکش‌هایی شده‌اند که هرگز به فوتبال ایران یاری نرسانده است. در جام هجدهم حتی ثابت شد که با فوتبال تمام پارسی نیز نمی‌شود به هدف رسید. در این جام معین شد که فوتبال ایران برای قهرمانی شجاعت لازم را ندارد. جوانی گرایی بر پایه و اساس درستی صورت نمی‌گیرد و اهالی فوتبال کشور اغلب برای قرار گرفتن در مدار موفقیت عجول، بدسلیقه و نامهربان هستند.
ژاپن شاید در 2050
اگر منصف باشیم باید از حذف ژاپن به دلایل عدیده ناراحت می‌شدیم. " خوشحالی حذف ژاپن صرفا به علت شکست این تیم برابر ایران می‌تواند قابل توجیه باشد." اما ژاپنی‌ها از سالیان دور در خصوص فرهنگ فوتبال اقدامات ویژه و تأثیرگذاری را انجام داده و مرحله و به مرحله پیش رفته‌اند. آنان اساس فوتبال خود را با ستون‌های استوارِ علمی پایه گذاری کرده و به لحاظ روانشناسایی فوتبال اقدامات بزرگی را انجام داده‌اند. اگر سامورایی‌ها مدعی قهرمانی جام جهانی 2050 هستند بدان معناست که برنامه بلند مدت آنان بدرستی تدوین شده و گام‌های صحیحی در خصوص رسیدن به آن برداشته شده است. با این حال ژاپن نشان داد که هنوز از لایه‌های فوتبال مقرون به آماتور آسیا بیرون نیامده است. آنان بیش از حد ماشینی بازی کرده و حضور مربی بومی نیز سختگیری مفرطی را در افکار آنان نهادینه کرده است. با این وجود ژاپن همچنان قدرت برتر فوتبال آسیاست و شاید در 2050 قهرمان جهان شود.
کره جنوبی و آینده‌نگری
همگان دیدند که کره جنوبی تحت هر شرایطی از تاکتیک تعریف شده خود خارج نشد. شاگردان کلینزمان، عربستان و استرالیا، دو قدرت بزرگ فوتبال آسیا را با اتکا به همین شرایط حذف کردند. کره جنوبی حتی در برابر اردن در حالتی که دو گل از آنان دریافت کرده بود، هرگز به بازی مستقیم روی نیاورند. آنان حتی انتقال دفاع به حمله را با حداکثر نفرات انجام می‌دادند. این بدان معناست که کره جنوبی همچون سال‌های قبل هدفی خارج از آسیا داشته و برای تبدیل شدن به تیمی که بتواند در برابر قدرت‌های فوتبال جهان ایستادگی نماید، آینده‌نگری کرده است. "خنده‌های معنادار سرمربی این تیم در طول جام و در مراسم استقبال که با خشم مردم کره جنوبی همراه شده بود، خبر از اهدافی دارد که در نهایت شاید خنده را به لبان اهالی این کشور نیز بیاورد." کلینزمان با کره ثابت کرد که صرفا با تاکتیک پذیری می‌توان به هدف غایی و نهایی در فوتبال رسید.
عراق بدشانس
هرچند عراقی‌ها علت اصلی حذف از جام را قضاوت علیرضا فغانی اعلام کردند، اما عراق را باید بدشانس‌ترین تیم جام هجدهم بدانیم. آنان با قدرت و صلابت ویژه‌ای وارد جام شدند و با شکست ژاپن برای قهرمانی خط نشان کشیدند. اما بدشانسی عراق برخورد به اردنی بود که فراتر از جام بازی کرد و با حذف کره جنوبی و کسب مقام دوم جام هجدهم، این نکته را به اثبات رساند. در حقیقت عراق مقابل اردن غالفلگیر شد. آنان که به لحاظ رفتارشناسی شباهت عجیبی به ایرانیان دارند، لحظاتی را از دست دادند که می‌توانست عراق را تا فینال مسابقات پیش ببرد. اینکه بعد از شکست تمام تقصیرها را به گردن داور مسابقه انداخته‌اند، این موضوع را به وضوح اثبات می‌کند.
اردن نایب قهرمانی با لیاقت
اردن همانند بازی‌های گذشته هوشمندانه و با حوصله در فینال حاضر شد. اما به نظر می‌رسید انرژی بازیکنان این تیم در فینال تحلیل رفته و شادابی گذشته را نداشتند. دیگر از حرکات ویران کننده یزان النعیمات و موسی العتمری خبری نبود. از طرفی به نظر می‌رسید صعود به فینال آسیا آنان را زودتر از موعد سیراب کرده بود واردنی‌ها علیرغم اینکه بازی تقریبا پایاپایی را با قطر را ارائه دادند، در نهایت با دریافت سه گل به مقام دوم بسنده کردند. اما آنچه در مورد اردن گفتنی است اینکه این کشور با شایستگی به این جایگاه رسید و مسلما در آینده حرف‌های بیشتری در فوتبال آسیا خواهد داشت.
تاجیکستان سرحال
آنقدر که تاجیکستان سرحال، پرانرژی و مثبت بازی کرد هیچ تیمی در جام هجدهم اینگونه ظاهر نشد. گویا پیتر سگرت کروات صرفا به آنان روحیه جنگندگی را القا کرده و بازیکنان این تیم با تمام وجود در تمام بازی‌ها حاضر شدند. تاجیکستان در مرحله گروهی تمرین قدرت کرد. آنان لبنان را شکست دادند و با چین مساوی کردند و علیرغم ارائه بازی هوشمندانه مقابل قطر تن به شکست دادند تا هنرنمایی خود را از مرحله یک هشتم نهایی آغاز کنند. جایی که شرافتمندانه امارات متحده را حذف کردند و با دریافت یگ گل( گل به خودی) مقابل اردنی شکست خوردند که داعیه قهرمانی در سر داشت. با این حال باید به تاجیکستان سرحالِ جام هجدهم احترام ویژه‌ای گذاشت و شاید در تورنمنت‌های آینده با تدارک بهتری مقابل حریفان حاضر گردد.
استرالیای اضافه
استرالیا به جز یک مقام قهرمانی در آسیا مزیت دیگری برای فوتبال قاره کهن نداشته است. این تیم علیرغم داشتن بازیکنان شاغل در فوتبال اروپا دلچسب و تماشاگر پسند بازی نمی‌کند. به عبارتی این کشور نه تنها وزن فوتبال آسیا را افزایش نداده است بلکه تبدیل به تیم اضافه‌ای شده که صرفا یک سهمیه مسلم قاره کهن را در جام جهانی به خود اختصاص داده است. خصیصه بارز تیم ملی فوتبال استرالیا حضور چند بازیکن شاخص است که به تیم ملی خود اعتبار بخشیده و این احساس وجود دارد که تمایل زیادی به قهرمانی و حضور تا روز آخر مسابقات در تورنمنت بزرگی چون جام ملت‌های آسیا ندارند.
عربستان در مسیر قهرمانی
عربستان برنامه بلندمدتی برای قهرمانی در جام ملت‌های 2027 که میزبان آن می‌باشد، دارد. آنان نیم نگاهی به جام جهانی داشته و شکست آرژانتین نقطه عطفی برای فوتبال عربستان بود. با این حال عربستانی‌ها در کنار پرداختن به زیرساخت‌ها با جذب فوق ستاره‌های فوتبال جهان دست به رنسانسی زده‌اند که نتیجه آن را در جام نوزدهم خواهیم دید. به همین دلیل فوتبال عربستان در جام هجدهم دست به آزمون و خطاهایی زد که درنهایت به حذف آنان منجر شد. حذف زود هنگامی که عمق قدرت آنان را نمایان کرد تا در مسیر قهرمانی از آن بهره برده و با کمترین خطا خود را به جام جهانی 2026 و جام ملت‌های 2027 برسانند.
معادلات جدید قدرت
به جرأت می‌توان گفت؛ هیچ کارشناسی "حتی در اردن" حضور اردن را در فینال جام ملت‌های 2023 قطر پیش‌بینی نکرده بود. حتی تصور قهرمانی مجدد قطر نیز غیرقابل باور بود. اما با نمایش خیره کننده تاجیکستان، جسارت مثال‌زدنی هنگ کنگ، سرسختی سوریه در برابر ایران، بازی جسورانه بحرین برابر ژاپن، مقاومت شجاعانه فلسطین دربرابر قدرت‌های بزرگ جام، باید گفت: معادلات جدیدی در فوتبال قاره کهن در حال شکل گرفتن است. این ادعا با فینالیست شدن اردن به اثبات رسید و این فرضیه را مطرح کرد که حتی با اضافه شدن سهمیه آسیا در جام جهانی، شاید صعود به این جام همچنان سخت و دشوار باشد.
نویسنده: حسن صانعی پور
نظرات بگذارید...